Het tankstation van de toekomst

Hoe ziet het tankstation van de toekomst eruit in 2035? Oliemaatschappij Q8 en Tomorrowlab werken samen en denken over een toekomst waarin fossiele brandstoffen steeds minder belangrijk worden. Hoe gaat een van de grootste oliemaatschappij ter wereld daarin staan? Q8 werkte met Tomorrowlab samen aan een oefening voor 2035. De Operations Director van Q8 voorspelt vier transformaties.

Q8 is een traditionele oliemaatschappij

‘We zijn een beetje een vreemde eend in de bijt,’ vertelde Koen Vankelst die Operations Director is van Q8 Northwest Europe is. Hij vertelt hoe in de jaren negentig veel oliemaatschappijen gefocust waren op schaalvergroting door zoveel mogelijke projecten letterlijk op wereldniveau te managen. ‘Deze maatschappijen zijn zich nu grotendeels aan het terugtrekken, ze laten hun merk en product verkopen door een reseller’. Hierdoor is er veel competitie tussen deze vele kleinere partijen die belangrijke A merken aanbieden. Onze maatschappij is nog een traditionele oliemaatschappij en we moeten mee in de verandering.

Buitenwereld naar binnen halen

‘De oliemaatschappij kan doordat ze zolang bestaan en eigen manier van werken hebben te sterk naar zichzelf blijven kijken en geen rekening meer houden met de rest. Dit werkt niet meer goed in onze snel veranderde wereld. De huidige consument eist dat je hoogstaande producten snel, met kwaliteit, accuraat, veilig en voordelig kunt leveren. Hierdoor is het nodig dat de onze bedrijven sneller mee veranderen, maar door een gebrek aan organisatie is dit nog niet zo makkelijk.

Consumenten eisen hoogstaande producten die snel, met kwaliteit, accuraat, veilig en voordelig wordt geleverd.

Vijfjarenplan

Ook bij Q8 hebben ze, zoals bij de meeste oliebedrijven, een vijfjarenplan, en die ziet er nog redelijk traditioneel uit. Als sec fuel verkoper van brandstof wil je natuurlijk zoveel mogelijk omzet maken met een tankstation. Maar tankstations houden zich ook bezig met non-fuel activiteiten zoals shops, restaurant en een autowasstraat, al of niet ondersteunt door een zakelijke tankpas. Dit blijft allemaal om het huidige bedrijf te versterken, maar is niet meer genoeg. Met hulp van Tomorrowlab wordt de buitenwereld meer naar binnen gehaald.’

Hoe sterk staat de strategie?

‘September 2016 begon de samenwerking tussen Tomorrowlab en Q8.’ Vankelst vertelt ons dat de ogen wel zijn geopend sinds die tijd. We kijken nu echt naar de wereld van 2035, waarvoor er natuurlijk niks te voorspellen valt. Maar we doen toch een poging door in scenario’s te gaan doordenken. ‘Scenarioplanning is een belangrijk onderdeel van het plan geworden voor de toekomst, hierbij wordt er gewerkt met vier verschillende wereld beelden.

Scenarioplanning

Hierbij worden de meest extreme scenario’s uitgezet over twee assen. De ene as is gericht op maatschappij. De ene kant is een wereld waarin iedereen erbij hoort en iedereen elkaar helpt; een inclusieve samenleving. Daar tegenover staat een wereld met the happy few en een groot gat tussen arm en rijk. De tweede as bekijkt het scenario op het gebied van steeds actuele wordende klimaatverandering. Het ene extreem is dat we door samenwerking en technologie een oplossing vinden voor de klimaat issues. Het andere extreem is dat dit niet lukt en er totale chaos uitbreekt door de stijgende temperatuur.’

Uittesten

Vervolgens is met een groep collega’s de huidige strategie in deze vier kwadranten uitgewerkt. In workshop vorm is het team aan de slag gegaan en dat bleek best confronterend te zijn. In de drie van de vier werelden werd namelijk een onvoldoende gescoord, in één wereld werd maar 70% gescoord. ‘Dat betekent dat ons businessmodel binnen deze tijdsperiode onder een grote druk komt te staan dus de urgentie echt aanwezig is om te moeten veranderen.

Alertheid belangrijk

In onze dagelijkse business staan deze werelden natuurlijk nog erg ver van ons af. We denken namelijk nog 15 tot 20 jaar brandstof aan de man te kunnen brengen via onze tankstations. Toch kan het zijn dat er binnen 6 maanden een technologie wordt uitgevonden die de hele industrie verandert. Dit is nog niet gebeurd, maar voordat het gebeurt moet je er we voorbereid op zijn. Alertheid is belangrijk aangezien dit soort dingen je als een golf kunnen overspoelen, een golf waar we momenteel nog bovenop zeilen.

We denken nog 15 tot 20 jaar fossiele brandstof te verkopen

Moderne groepsgesprekken

We hebben dus allerlei interne WhatsApp-groepen gestart om bijvoorbeeld over alternatieve brandstoffen na te denken. Een andere groep denkt na over digitalisering en infrastructuur. De netwerk van Tango is daarbij een fraai voorbeeld hoe IT de dienstverlening ontzorgt. Bovendien is er een derde team samengesteld wat verder gaat kijken naar de evolutie van bovengenoemde vier werelden. Ze gaan kijken naar de signalen, de veranderingen die worden opgemerkt en wat wij moeten aanpassen. Ook hebben we een team dat nadenkt over ons imago tegenover de klant. Al deze teams worden uitgedaagd door een steering team met als doel tot een nieuwe toekomstvisie en een klantenvisie te komen.’

Hoe gaat het tankstation veranderen?

‘Elektrische auto’s zijn voor ons een groot vraagstuk, stel dat die blijven groeien, dan heeft een tankstation geen nut meer. In het geval van een groei van biobrandstoffen of waterstof dan moeten er nog wel punten zijn waar mensen naar toe kunnen komen voor deze brandstof. Waarschijnlijk wordt het een groot en-en-en verhaal.

Van denken naar doen

Momenteel proberen we biobrandstoffen te ontwikkelen terwijl we ook nog aan diesel en benzine bouwen voor ons tankstation. Ook maken we partnerships met onze concurrenten om zo ons netwerk te verbreden en tankpassen bij elkaars tankstations te accepteren. Zo wordt de exclusieve samenwerking voortgezet met Delhaize en Panos (Belgie) en in Nederland met Tango Tankpas (Q8 Liberty Card).  Hun kaart is geschikt voor zzp (tankpas zzp) maar ook als mkb tankpas door hun uitgebreide wagenparkbeheer mogelijkheden.
Ook kijken we zeker naar E-commerce en ook proberen we het On The Go productassortiment te verbeteren. Met EDF Luminus in België hebben we 18 snellaadstations geïnstalleerd die eind dit jaar klaar zijn. We gaan kijken hoe zich dit zal ontwikkelen.’

Transformatie tankstation

Koen Vankelst wil na al dit denken ook iets concreets doen. Hierom mochten alle medewerkers eind juni hun ideeën indienen, en hier zijn uiteindelijk vier projecten uit ontstaan waarover totaal €100.000 verdeeld wordt.

1. Het eerste gekozen project is het transformeren van het huidige statische tankstation naar een interconnectiepunt tankstation voor mobiliteit.
2. Het volgende idee is een modulair tankstation, die (snel) verandert aan de hand van de wensen van klanten. 
3. Dan is er nog het project om het researchcentrum in Rotterdam uit te breiden, waarbij er ook opslag voor waterstof zal worden gekeken.
4. Het laatste project hoort bij het departement Q8Mazout en wil nieuwe diensten toevoegen. Ideeën die hier voorbijkomen zijn bijvoorbeeld onderhoud van de ketel, een verzekering voor een  lekkende tank lek en huisbrandolie via het internet kunnen bestellen wanneer de prijzen het beste zijn of als het peil gezakt is.

Samen met Tomorrowlab zullen deze vier projecten worden uitgevoerd, en Tomorrowlab zal over het projectmanagement gaan. ‘Het proces is boeiend maar het bedrijf moet veranderen, er is zeker een impuls gekomen en mensen hebben er zin in.’

Bron: Samenvatting van via Persdienst van Q8 aangeleverd interview in MT

Ludo Zwaan

Gestart in 2014 als initiatiefnemer van deze website, naast een baan bij Philips waarin ik veel hebt gereisd. Als (toen) deeltijd  zzp-er altijd op zoek naar minimalisatie van administratie en schrijf graag voor mijn doelgroep: De Zakelijke Reiziger. Veel praktische kennis deel ik o.a. over zakelijke tankpassen en zakelijk auto leasen.